Jaarstukken 2018

Programmaverantwoording

Grote projecten in de stad

Wat wilden we bereiken?

Breda kent verschillende locaties en ontwikkelingen die aangemerkt worden als groot project. Bijvoorbeeld de ontwikkeling rondom Via Breda, Havenkwartier, Amphia Ziekenhuis, Gasthuisvelden, aanleggen van de Nieuwe Mark, Oostflank, Zoete Delta en winkel- en woonlocaties in Teteringen. Als impuls voor grootschalige gebiedsontwikkelingen versterkten we het fonds stedelijke ontwikkeling. In de binnenstad zien we de initiatieven toenemen. We willen dat de binnenstad zich blijft ontwikkelen en aantrekkelijk blijft voor inwoners en bezoekers. De projecten die hieraan bijdragen stimuleren we en we regisseren de afstemming tussen de projecten.

Met Via Breda transformeren we de Spoorzone, waar in zo’n 20 jaar tijd een nieuw stadsdeel ontstaat. Dat doen we samen met eigenaren, marktpartijen en bewoners. In een mix van functies ontstaat een duurzaam, attractief en levendig gebied, met ruimtelijke kwaliteit, goed bereikbaar voor alle vervoer. Dit versterkt de sociaal economische structuur en de buurten en verbetert de bereikbaarheid. In 2018 is de oplevering van de rechtbank hier een mijlpaal. De haalbaarheidsfase van het plan 5Tracks voor Coulissen-West is in uitvoering, de voorbereiding voor uitvoering werken we in 2018 verder uit.

Het Havenkwartier heeft de potentie uit te groeien tot een uniek gemengd stedelijk gebied, complementair aan onze binnenstad: het is de plek met attractiviteit en ruimte voor moderne stedelijkheid, creatief ondernemen en cultuur. Met Amvest onderzoeken we haalbaarheid van de ontwikkeling van Backer en Rueb en Van Puijfelik. Voor herinrichting Speelhuislaan is geld gereserveerd in het meerjarenperspectief. In het gebied Klavers Jansen starten we met herontwikkeling aan de Minister Kanstraat  voor woningbouw. We werken samen met de gebruikers de versterking verder uit van het creatief cultureel cluster Klavers Jansen en Electron.

Gasthuisvelden is een gebied van 16 hectare, met de Seeligkazerne en omliggende kantoorgebouwen. Veel vastgoed komt beschikbaar,  een unieke kans om dit gebied nieuwe betekenis te geven. Dit leidde tot een gezamenlijk visie met de vastgoedeigenaren. Door in hoogstedelijk gebiedsmilieu een combinatie van stedelijke leisure, onderwijs, wonen, werken en voorzieningen te realiseren versterken we het vestigingsklimaat in Breda. Op het terrein van Seelig Noord opent in 2018 MBO De Rooi Pannen.

Met het vertrek van defensie van Seelig Noord benutten we de kans voor het vervolg van de Nieuwe Mark over het Seeligterrein. Terugbrengen van het is een extra impuls voor de verblijfskwaliteit van dit gebied. Het tracé staat vast, onze ambitie is een bevaarbare variant. De eerste fase pakken we samen met de vastgoedeigenaren op.

Het voormalig CSM-terrein (Corbion-terrein), onderdeel van Emer-Zuid, heeft grote potentie om doelen in de Structuurvisie Breda 2030 te realiseren. Onderdeel is de waterretentieopgave van Via Breda. Het gebied biedt volop kansen voor versterking van het toeristisch, recreatief en economisch perspectief van Breda te versterken. Samen met de eigenaar van het terrein werken we een verkenning uit voor een nieuw toekomstperspectief.

De eerste fase van de herinrichting Oostflank begint in 2018. Vlaszak en Kloosterplein krijgen een parkachtige inrichting, met ruimte voor klimaatadaptatie en een duidelijke inrichting voor verschillende verkeersstromen.

Wat hebben we bereikt?

Veel van de grote projecten spelen zich af in het centrum van Breda, gegeven de grote hoeveelheid vrijkomende locaties (totaal 124 hectare) als gevolg van het vertrek van industrie en militaire functies en de herschikking van overheidsdiensten.

In 2018 is het besef gegroeid dat de onderscheiden opgaven in het centrum niet meer alleen projectgewijs aangevlogen kunnen worden, maar dat hier sprake is van een bijzonder complexe samenhangende opgave. Deze zal van grote invloed zijn op het karakter en identiteit van Breda. Deze opgave is als een van de hoofdopgaven opgenomen in de inhoudelijke agendering van de nieuwe omgevingsvisie, naast onder andere de transities in energie, mobiliteit, groen- en watersystemen. Afgestemde aandacht is nodig voor zowel programma (vestigingsmilieus) als ruimtelijk ontwerp bij verdere uitwerking. Locaties moeten geen concurrent van elkaar worden. Bijzondere aandacht is nodig voor de kosten van de nodige bovenwijkse voorzieningen (onder andere infrastructuur, Zoete Delta) om deze ontwikkelingen mogelijk te maken, zo veel mogelijk met participatie van andere overheden en marktpartijen.

Het Gerechtsgebouw is in 2018 in gebruik genomen, waarmee ook de 1e fase van het kenmerkende coulissenlandschap werd aangelegd. Dit park op een dak, met daaronder parkeervoorzieningen, vormt een fraaie entree voor treinreizigers. Het park zal in de toekomst worden uitgebreid tussen het project 5Tracks en het spoor. Voor 5Tracks (een mix aan woningen, kantoren, voorzieningen en hotel in hoogwaardige architectuur) is eind 2018 de koopovereenkomst ondertekend. Aan de andere zijde van het station is voor het project Thes het bestemmingsplan vastgesteld.

Het Gebiedsperspectief Havenkwartier is in 2018 vastgesteld en zal in fases worden uitgewerkt, te beginnen met de zone tussen Speelhuislaan en Belcrumhaven. Met Amvest is in 2018 gewerkt aan een haalbaarheidsonderzoek voor circa 300 woningen, dat om verdere uitwerking vraagt. Op het gebied van milieu, klimaat en energie, parkeren en woontypologieën, moet veel worden uitgezocht. De herbestemming van het industrieel erfgoed is daarbij een grote uitdaging. Voor het woningbouwproject in het deelgebied Klavers Jansen, samen met het Consortium Spoorzone Breda, loopt eveneens een haalbaarheidsonderzoek, waarbij afstemming met de culturele gebruiksvormen wordt gezocht.

Met de eigenaar van het voormalige CSM-terrein is gewerkt aan de afronding van een verkenning van de ontwikkelmogelijkheden van dit terrein. Op onderdelen heeft nader onderzoek plaatsgevonden, onder andere op milieugebied, om een betere inschatting te kunnen maken welke risico’s verbonden zijn aan eventuele herbestemming. Uit deze verkenning is gebleken dat bij een herontwikkeling veel kosten aan de orde zijn voor sanering en het verwijderen van oorspronkelijke funderingen, alsmede voor het treffen van maatregelen om het effect van flankerende functies te verminderen. Herontwikkeling is ook sterk afhankelijk van het vermogen en de bereidheid van de gemeente om te investeren in een aantal bovenwijkse voorzieningen. Op basis van deze verkenning worden diverse scenario’s in beeld gebracht en naar verwachting voor de zomer van 2019 met de gemeenteraad besproken.

Wat wilden we hiervoor doen?

Met integraal management (acquisitie, marketing, communicatie, programma- en omgevingsmanagement) realiseren we onze doelen, projecten en lijnactiviteiten. In Via Breda ligt het accent op de gebiedsontwikkeling rondom het station. Het gaat om verdere ontwikkeling Stationskwartier en herinrichting openbare ruimte, start van Drie Hoefijzers Noord en ontwikkelen Havenkwartier.

De uitvoering van de eerste fase van de Nieuwe Mark over Seelig Noord is in voorbereiding.

Voor Gasthuisvelden (ten noorden van de Fellenoordstraat) maken we afspraken met vastgoedeigenaren over herontwikkeling. Samen met vastgoedeigenaren van de kantoren bij de rechtbank maken we hiervoor een strategie.

We beginnen samen met de partijen met placemaking van het gebied (met gebruikers werken aan verbetering openbare ruimte). Er is speciale aandacht voor het stimulerend effect dat de rivier en het toekomstige park Seelig hebben op de aantrekkingskracht van de stad. Bij placemaking gebruiken we ook de mogelijkheden van het voormalig belastingkantoor. We geven vorm aan (vrije tijds) economie als onderdeel van een mix van toekomstige functies en als een dragend element van gebiedsontwikkeling. Hiervoor ontwikkelen we een strategie.

Het Fonds Stedelijke Ontwikkeling is voor cofinanciering van grootstedelijke ontwikkelingen. Zo stimuleren we anderen om mee te investeren in grootstedelijk ontwikkelingen. In 2018 zetten we het fonds in voor de Nieuwe Mark en het Havenkwartier.

Wat hebben we ervoor gedaan?

Het infocentrum Via Breda is verhuisd naar het pand Elektron aan de Belcrumweg. Hier wordt informatie over en promotie aan de gebiedsontwikkeling gegeven. Tevens worden diverse activiteiten in het gebied Via Breda gecoördineerd en overleggen met ontwikkelaars, eigenaren en bewoners gevoerd. Dat betreft zowel planvorming op het gebied van stedenbouw als uitvoeringswerkzaamheden in de openbare ruimte en afstemming met de omgeving. Er wordt samen gewerkt met creatieve ondernemers om verdere bekendheid te geven aan het Havenkwartier en zijn kenmerkende urban karakter. Samen met het moderne Stationskwartier zijn dit de 2 grote deelgebieden in Via Breda.
In 2018 is tevens afstemming gezocht met de Verkenning voor het Corbion-terrein. In het waterlandschap van de Mark (Zoete Delta), met de retentie-opgave voor Via Breda worden opgelost.

De restauratie- en herbestemming werkzaamheden van De Rooi Pannen op SeeligNoord zijn voor 80% voltooid. Voor de herontwikkeling van het voormalig UVW zijn woningbouwplannen op hoofdlijnen uitgewerkt, die bijdragen aan de realisatie van de rivier de Mark. Het Voorlopig Ontwerp voor de rivier de Mark is afgerond en gereed gemaakt voor besluitvorming. Er is daarbij gewerkt aan de door de raad gevraagde cofinanciering bij realisatie. De ontwikkelvisie door gemeente en andere vastgoedeigenaren voor de rechtbank en omgeving is voor 80% voltooid. Wat betreft placemaking zijn de volgende drie zaken te benoemen. Het voormalig belastingkantoor is heropend als de Teruggave, een gebouw waar meerdere huurders op basis van marktconforme huur en wederkerigheid samen een community opbouwen die iets voor elkaar en de omgeving willen betekenen. Het nieuwe Gasthuisvelden Magazine is 3 x per jaar verschenen en in een oplage van 3.500 huis aan huis verspreid, wat een goede respons heeft opgeleverd. Tijdens de Cultuurnacht 2018 was de Teruggave en het Seelig-terrein een hotspot waar circa 45% van de tickethouders een bezoek aan hebben gebracht. In voorbereiding op de afstoting van Seelig-Zuid door Defensie, zijn verkenningen uitgevoerd op participatieve vormen van parkontwikkeling. Dat toekomstig stadspark Seeligpark zal samen met de rivier de Mark een belangrijke drager worden van de vrije tijdseconomie. Via het samenwerkingsprogramma met de provincie is een aantal onderzoeken uitgevoerd op het gebied van sociale veerkracht en klimaat adaptatie in de aangrenzende wijk Fellenoord.

Wat was de uitdaging?

Achterliggende documenten

5. Grote projecten in de stad

Naam document

Soort document

Jaar

Maand

Voorjaarsnota 2017

Kaderstellend

2017

juni

Ruimtelijke visie voor de Gasthuisvelden

Kaderstellend

2016

mei

Structuurvisie 2030

Kaderstellend

Ontwikkel- en realisatiestrategie Via Breda

Kaderstellend

ga terug